JLM Couture, Inc. v. Gutman, 1: 20-cv-10575.
Not: Bu yazı ilk olarak IPRGezgini.org'da 8 Ocak 2021 tarihinde yayımlanmıştır.
Hayley Paige Gutman, 2011 yılında ve henüz 25 yaşındayken, JLM Couture, Inc.’ın (“JLM”) baş tasarımcısı olarak işe başlamış ve kendi adının verildiği gelinlik koleksiyonunun da piyasaya sunulmasıyla birlikte sektörde güçlü bir pozisyona sahip hale gelmiştir.
Yakın zamanda “Hayley Paige” marka hakkı sahibi olan JLM, Gutman’ın Instagram hesabı üzerinden yaptığı kişisel nitelikteki paylaşımlarının ardından, marka hakkına bağlı olarak, Gutman’a karşı açtığı hukuk davası ile gündeme geldi.
“Hayley Paige” ibareli markaların sahibi olan JLM tarafından, New York Federal Mahkemesinde 15 Aralık 2020 tarihinde açılan dava, markanın sulandırılması, haksız rekabet, sözleşmenin ihlali, değiştirilmesi ve güvene dayalı sorumluluğun ihlali iddialarına dayanmaktadır. Şirket, “Hayley Paige” ve varyasyon markalarındaki münhasır hak iddialarının temelini, Gutman 2011 yılında moda endüstrisinde nispeten yeni sayılabilecek bir pozisyonda iken, taraflar arasında imzalanan iş sözleşmesine dayandırmaktadır.
JLM, taraflar arasında imzalanan iş sözleşmesine göre, 2019 yılında sözleşmenin süresini “en az 3 yıl daha” uzatma opsiyonunu kullanarak, sözleşmenin halen hüküm ifade ettiği ve geçerliliğini koruduğu iddiasındadır.
2011 yılında taraflar arasında kurulan ortaklık ile “Hayley Paige” ibareli markadan “Just Got Paiged” markasına kadar “Hayley Paige” ibarelerini içerir 37 adet yerel ve uluslararası pek çok farklı varyasyonda marka başvurusu yapılmış olmakla birlikte, bu markalar ilgili koleksiyonlarda yer alan gelinlik ve mücevher ürünlerinde kullanılmaktadır.
Hayley Paige markalı gelinliklerin JLM tarafından piyasaya sürülmesi ile, JLM, aralarında imzalanan ilgili iş sözleşmesine dayanarak, Gutman’ın adını koleksiyonlarında kullanma hakkını haiz hale gelmiş, eski ve yeni tüm tasarımlarını “Hayley Paige” ismi ile satışa sunma ve reklamını yapma hakkına da sahip olmuştur. JLM’nin davadaki iddialarında, Gutman’ın taraflar arasındaki işçi-işveren ilişkisi ile bağlantılı olarak “@misshayleypaige” Instagram hesabında da olduğu gibi, Hayley Paige markası ile sosyal medya hesaplarının oluşturulduğu ve yine aynı işçi-işveren ilişkisi kapsamında Gutman’ın bu hesapların yönetilmesinde yardımcı olduğu belirtilmiştir. JLM ayrıca tasarımcıyı Instagram hesabını gasp etmekle suçlamaktayken, Gutman ise Kasım 2019’da aralarındaki sözleşmenin sona erdiğini gerekçe göstererek, ilgili Instagram hesabının kendi şahsi hesabı haline geldiğini savunmaktadır.
JLM, Hayley Paige markasının büyük başarısına rağmen, Gutman’ın Kasım 2019’dan beri JLM’nin hem iş hem de fikri mülkiyet haklarının zararına sebep olan hareketlerde bulunmaya başlaması neticesinde olayların kötüye gitmeye başladığı iddialarında bulunmuştur. JLM, Hayley Paige isimli sosyal medya hesaplarının oluşturulduğu andan itibaren kendisine ait olduğu hususunu da savunmaktadır.
Gutman ise @allthatglittersonthegram adlı ikinci bir Instagram hesabı üzerinden Şirketten istifa ettiğini bildiren bir video paylaştı:
JLM ile aralarındaki yasal sürece ilişkin bilgileri hayranları ve takipçileri ile paylaşma amacıyla yayınladığı ilgili videoda, hesabını en başından beri bir gelinlik tasarımcısı olarak hem özel hem de profesyonel hayatına yer veren paylaşımlarda bulunacak şekilde kullandığı ifadelerine yer verdi. Yaptığı video paylaşımında, Instagram hesabının onun tüm hayatını yansıttığını ve JLM’nin takipçileriyle kendi arasında kurduğu ilişkinin yer aldığı bu sosyal medya platformunu tamamen iş fırsatına dönüştürme amacıyla elinden almaya çalıştığını da belirtmekteydi. JLM’ye göre ise, bu hesap zaten hiçbir zaman Gutman’a ait olmamıştı.
Bunun yanı sıra, JLM’nin dava dilekçesindeki iddiaları arasında, Gutman tarafından “misshayleypaige” adı ile Kasım 2019’da Tiktok’ta hesap açılması ve paylaşımlarında Hayley Paige markalarını uygun şekilde temsil etmeyen videolar paylaşılması neticesinde taraflar arasındaki sorunların başladığı yer aldı. JLM’nin iddialarına göre dava konusu uyuşmazlık, Gutman’ın ifadelerinde yer aldığı gibi sadece sosyal medya üzerinden yayınlanan videoların markayı temsil eder nitelikte olmamasından dolayı değil, aynı zamanda, Gutman tarafından JLM’ye verilen haklar kapsamında “misshayleypaige”in de yer almasından, yani diğer bir deyişle, tasarımcının isim kullanımına ilişkin iş sözleşmesinden kaynaklı olarak JLM’ye ait “dünya çapında münhasır hak ve lisans sahibi” olmasından kaynaklanmaktaydı.
Ayrıca JLM, Gutman’ın çalıştığı dönem boyunca, yaptığı tasarımların ve bu tasarımlara ait haklarının JLM mülkiyetinde olacağını sözleşmede belirtmiş bulunmaktaydı. Buna ek olarak, aksi belirtilmediği sürece, Gutman’ın ayrıca JLM’ye “kendi adının ‘Hayley,’ ‘Paige,’ ‘Hayley Paige Gutman,’ ‘Hayley Gutman’, ‘Hayley Paige’ veya bunlardan birinin varyasyonunun kullanımının sözleşme süresince ve sona ermesinden itibaren iki yıllık süre içinde gelin kıyafetleri, gelin aksesuarları ve gelin ve düğün eşyalarının tasarımı, üretimi, pazarlanması ve/ veya satışı ile bağlantılı olarak kullanılabileceğini” iddia etmekteydi.
Sosyal medya hesapları ve diğer sorunlar yüzünden taraflar arasında ortaya çıkan tartışmalar neticesinde ilgili davada, JLM’nin talebi üzerine, Gutman’ın geçici olarak adını kullanmasını veya Hayley Paige adını içerir sosyal medya hesaplarından herhangi birine erişmesini yasaklamak için geçici bir sınırlama emri getirildi.
Gutman, Instagram üzerinden yaptığı video paylaşımında, neler olup bittiğini başkalarının da öğrenebilmesi amacıyla hayranlarından bu videosunu diğer insanlarla da paylaşmalarını istedi. Tasarımcı ayrıca gelecekteki planları hakkında daha fazla paylaşımda bulunacağına dair de söz verdi. Yaptığı paylaşım özellikle kadın hayranları tarafından oldukça destek buldu.
Tasarımcının Instagram üzerinden paylaştığı videosunda son olarak, “Gelinlik tasarımcısı olmayı seviyorum ve kendimi bu dünyaya bunu yapmak için gönderilmiş gibi hissediyorum.”, “Bu sevginin bazı şeylerin pahasına yapılması gerektiğini düşünmüyorum. Ve ben bu zorbalığa uğramayacağım.” şeklindeki sözleri de yer aldı.
Belce BARIŞ